Ormaiztegiko zubibideak 157 urte bete ditu

El viaducto en construcción
El viaducto en construcción

1864ko abuztuaren 15ean Ormaiztegiko biaduktua inauguratu zen, Madril eta Paris lotzen zituen iparraldeko trenbidea lotzen zuena. Zumalakarregi Museoak bisita gidatuak eskaintzen ditu zubibidera, erreserba hartuta.

El viaducto ya cerrado
Zubibidea itxita

Urteetan zehar, zubia Gustave Eiffel ezagunaren lana zela pentsatu izan zen: herria harrotzeko beste arrazoi bat, Zumalakarregi jeneralaren nortasunaz gain. Ondoren, ikerketa historikoek, Eiffelen aurrekoa zen Alexander Lavalley ingeniariak eraiki zuela erakutsi zuten.

Milaka euskaldunek egin zuten lan Frantziako ingeniarien zuzendaritzapean trenbidea eraikitzeko lanetan. Piemonteko 600 langilek, Frantziako Alpeetan tunelak eraikitzen espezializatuak, lan egin zuten tarte horretan. Madril-Paris bideko obrarik garrantzitsuena da, 289 metroko luzera eta 34 metroko altuera duena.

Lau zutabetan oinarritutako 18.000 toneladerekin, ingeniari honek zubi zabal, eroso, arin eta oso seguru bat egiten jakin zuen bere burdinaren erabilera maisuarekin, garai hartan berria zen eraikuntza material bat, iraultzailea izan zena eskaintzen zituen aukerengatik. Zubibide hau mundu tradizional hura desagertzen lagundu zuen elementuetako bat da, bere garaiko burdin eraikuntzarik ausartena suposatuz.

002431

Balio estrategiko handia

Euskal Herri osoan ez dago bere ezaugarri teknikoengatik edo bere garrantzi historikoagatik burdinaren arkitektura honekin konpara daitekeen obrarik, nork bere kabuz eta arrotzez miretsia. Miresgarriena ez dago begien bistan, lur azpian baizik. 20 metroko zutabeen zimenduak eta indar kalkuluak garai hartako beste zubi batzuen gainean nabarmentzen dira.

Bere balio estrategikoa izugarria da, eta, beraz, gerrak izan dira bere etsai nagusia. Bigarren Karlistaldian, 1872-1876 bitartean, Beasaingo geltokia erre zuten, baina Ormaiztegiko zubibideari kalte batzuk baino ez zizkioten eragin. Bake garaiek hobekuntzak zekartzaten.

Bide bikoitza 1912an jarri zen eta 1928an elektrifikatu zen. Espainiako Gerra Zibilean, Bergarako Labe garaietako langileek sopleteekin moztu zuten zubia, tropa frankistek aurrera egin ez zezaten. Frankistak hurrengo egunean iritsi ziren eta zubi ondoan dagoen hilerriko hormaren kontra fusilatu zituzten. Berreraikitzeko, 1941ean, egungo itxura eratzen duten hormigoizko zutabeekin indartu zen.

Ormaiztegiko-zubia-botata-c

Urteetan zehar,

pentsatu zen zubia

Gustave Eiffelen lana zela

Zubibide berria 1995ean

131 urtez etengabe erabili ondoren, trenbideko trafikoa eraikitzerakoan aurreikusten zena baino zentuplikatuagoa denean, beste batek ordezkatu du, baina horrek ez du esan nahi zubi zaharra aurri-egoeran dagoenik. Biaduktu berria 1995ean inauguratu zen zaharraren ondoan eta honek funtzionatzeari utzi zion.

Zumalakarregi Museoa eta Ormaiztegiko Udala biaduktuaren ondare materiala berreskuratu eta kontserbatzeko eta memoria historikoa kontserbatzeko lanean ari dira. Besteak beste, Zumalakarregi Museoak bisita gidatuak eskaintzen ditu zubibidera. Hemeretzigarren mendeko arkitekturaren mirari honek ezkutatzen dituen sekretuak ezagutzeko aukera paregabea da.

Hau gustatu bazaizu, ez galdu:

Hendaia. ©Álex Taube

Hendaiako berpizkundea bizi

Bere hiru ahizpengandik apur bat aldenduta (Biarritz, Anglet eta Baiona), bere benetakotasunak eta euskal kultura honetako savoir-vivrek eremu emankor bihurtu dute bertan ezarritako modako proposamen berriak ikusteko. Chloé Delanouerengatik Côte Basque Madamerentzat.

Seguir leyendo icono

Zumalakarregi Museoa

Muxika Egurastokia 6, 20216      Ormaiztegi (Gipuzkoa)

Tel.: +34 943 889 900                   www.zumalakarregimuseoa.eus

Harpidetu zaitez gure Newsletterrera

Kalitate turistikoko edukirik onena dugu, zure posta elektronikora bidaliko dizugu hamabost egunetik behin.

Asko gustatuko zaizu